Tebliğ, resmi bir bildirimin ilgili kişiye yasal yollarla ulaştırılması işlemidir. Hukuki süreçlerde belgeler, kararlar veya bildirimler, yasal sonuç doğurabilmesi için ilgili taraflara usulüne uygun şekilde iletilmelidir.
Günlük Hayattaki Kullanımı
Günlük hayatta tebliğ, genellikle posta veya kurye aracılığıyla resmi evrakların kişilere ulaştırılması şeklinde karşımıza çıkar. Örneğin:
- Mahkeme celbi tebliğ edilmesi
- Vergi borcu bildiriminin tebliğ edilmesi
- İcra takibi başlatıldığına dair tebligatın gelmesi
- Resmi kurumlardan gelen idari para cezalarının tebliğ edilmesi
“Tebliğ memuru tarafından evrak teslim edildi” veya “Mahkeme kararı bugün tebliğ edildi” gibi ifadeler günlük dilde sık kullanılır.
Hukuki Tanımı ve Kapsamı
Hukuki açıdan tebliğ, 7201 sayılı Tebligat Kanunu’nda düzenlenmiştir. Bu kanuna göre tebliğ, resmi veya adli bir yazının, yetkili makamlarca muhatabına kanunda belirtilen usullerle bildirimi anlamına gelir.
Tebligat işleminin geçerli olabilmesi için belirli şartları taşıması gerekir:
- Yetkili makam tarafından yapılmalıdır
- Kanunda belirtilen usullere uygun olmalıdır
- Muhatabın kimliği doğru tespit edilmelidir
- Tebliğ tutanağı düzenlenmelidir
Tebliğ işleminin hukuki önemi büyüktür, çünkü birçok yasal sürenin başlangıcı tebliğ tarihine bağlıdır. Örneğin, bir mahkeme kararına itiraz süresi, kararın tebliğ edildiği tarihten itibaren başlar.
TDK Tanımı
Türk Dil Kurumu’na göre tebliğ sözcüğünün anlamları şöyledir:
- Tebliğ: Bildirme, haber verme, bildiri.
- Tebliğ etmek: Bildirmek, anlatmak.
- Tebliğ memuru: Resmi bildirimleri götürmekle görevli kimse.
Tebliğ Türleri
1. İlânen Tebliğ
Adresi bilinmeyen veya adresinde bulunamayan kişilere gazete veya diğer yayın araçlarıyla yapılan tebligattır.
2. Elektronik Tebligat
Kayıtlı elektronik posta (KEP) gibi elektronik iletişim araçlarıyla yapılan tebligattır. 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren şirketler, kurumlar ve bazı meslek grupları için zorunlu hale getirilmiştir.
3. Yurt Dışı Tebligat
Yurt dışında yaşayan kişilere uluslararası anlaşmalar çerçevesinde yapılan tebligattır.
4. Vekile Tebligat
Avukat veya yasal temsilci aracılığıyla yapılan tebligattır.
Sık Sorulan Sorular
Tebliğ ile tebligat arasındaki fark nedir?
Tebliğ, bildirme işleminin kendisidir. Tebligat ise bu bildirimin yazılı şekli, yani gönderilen evraktır.
Tebliğ edilmeyen bir belgenin hukuki sonucu var mıdır?
Tebliğ edilmeyen bir belge genellikle ilgili kişi açısından hukuki sonuç doğurmaz. Örneğin, tebliğ edilmeyen bir mahkeme kararı için itiraz süresi başlamaz.
Tebliğ tarihinden itibaren hukuki süre nasıl hesaplanır?
Tebliğ tarihi genellikle süre hesabına dahil edilmez. Süre, tebliğ tarihini izleyen günden itibaren işlemeye başlar.
Tebliğ evrakını almayı reddetmek mümkün müdür?
Tebliğ evrakını almayı reddetmek, tebligatın yapılmadığı anlamına gelmez. Tebliğ memuru durumu tutanakla tespit eder ve tebligat yapılmış sayılır.
Elektronik tebligat ne zaman tebliğ edilmiş sayılır?
Elektronik tebligat, muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılır.
