HTS, telefon trafiği analiz sistemi olarak bilinir ve geçmişe dönük arama, mesaj ve baz istasyonu verilerini incelemek için kullanılan bir yöntemdir. HTS kayıtları, bir kişinin kimlerle, ne zaman ve nereden iletişim kurduğunu ortaya koyarak, olayların teknik olarak aydınlatılmasına katkı sağlar. Ancak, görüşme içeriklerini değil, sadece iletişim hareketlerini kaydeder.
Adli makamlar ve emniyet birimleri tarafından sıkça kullanılan HTS (Historical Traffic Search), suç soruşturmalarında, kayıp vakalarında ve hukuki süreçlerde önemli bir rol oynar. Şimdi, bahse konu kavram hakkında merak edilen hususları inceleyelim.
Hukuki Dayanak
HTS (Historical Traffic Search) kayıtları, Türkiye’de 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) 135. maddesi olan “İletişimin tespiti, dinlenmesi ve kayda alınması” başlığı altında düzenlenmiştir. Bu madde, bir suç dolayısıyla yapılan soruşturma ve kovuşturmalarda, suç işlendiğine ilişkin kuvvetli şüphe sebeplerinin varlığı ve başka suretle delil elde edilmesi imkânının bulunmaması durumunda, hâkim veya gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısının kararıyla şüpheli veya sanığın telekomünikasyon yoluyla iletişiminin tespit edilebileceğini, dinlenebileceğini, kayda alınabileceğini ve sinyal bilgilerinin değerlendirilebileceğini belirtmektedir.
HTS Açılımı Nedir?
HTS, Historical Traffic Search teriminin kısaltmasıdır. Türkçede Geçmiş Trafik Sorgulama olarak ifade edilebilir. Bu kavram, telefon trafiğinin geçmişe dönük incelenmesi anlamına gelir ve genellikle adli ve hukuki süreçlerde kullanılır.
HTS kayıtları, bir kişinin belirli bir zaman aralığında yaptığı telefon görüşmelerini, mesajlaşma hareketlerini ve bağlandığı baz istasyonlarını teknik olarak ortaya koyar. Ancak, yalnızca iletişimin zamanı, süresi ve yönü kaydedilir; konuşma veya mesaj içerikleri HTS kayıtlarına dahil edilmez.
HTS Kaydı/Raporu Ne Demek?
HTS kaydı (Historical Traffic Search), bir kişinin geçmiş telefon trafiğini gösteren teknik bir dökümdür. Bu kayıt, kimlerle, ne zaman ve hangi baz istasyonları üzerinden iletişim kurulduğunu içerir.
HTS raporu ise, bu kayıtların düzenlenmiş ve belge altına alınmış halidir. Genellikle mahkemeler, savcılıklar veya kolluk kuvvetleri tarafından talep edilir ve suç soruşturmaları, hukuki davalar veya kayıp kişilerin bulunması gibi durumlarda kullanılır.
HTS kayıtlarında telefon görüşmelerinin veya mesajların içeriği yer almaz, sadece iletişim hareketleri teknik olarak listelenir. Bu nedenle, bir kişinin belirli bir zamanda nerede olduğunu veya kimlerle ne sıklıkla görüştüğünü ortaya koymada önemli bir kaynaktır.
HTS Hakkında Sık Sorulan Sorular
HTS kayıtları hangi suçlarda istenir?
HTS (Historical Traffic Search) kayıtları, bir kişinin telefon görüşmeleri ve mesajlaşma geçmişini içeren teknik verilerdir. Bu kayıtlar, ceza soruşturmalarında önemli bir delil kaynağı olarak kullanılır. Özellikle aşağıdaki suçlarda HTS kayıtlarının incelenmesi talep edilebilir:
- Kasten Öldürme (Cinayet)
- İşkence ve Kötü Muamele
- Cinsel Saldırı ve Çocukların Cinsel İstismarı
- Nitelikli Hırsızlık ve Yağma (Gasp)
- Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde İmal ve Ticareti
- Göçmen Kaçakçılığı ve İnsan Ticareti
- Parada Sahtecilik
- Rüşvet ve İhaleye Fesat Karıştırma
- Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerini Aklama
- Terör Suçları
- Devletin Birliğini ve Ülke Bütünlüğünü Bozmak
- Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar
- Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk
- Silah Kaçakçılığı ve Yasa Dışı Silah Ticareti
- Zimmet ve Görevi Kötüye Kullanma
- Kaçakçılık Suçları
- Tehdit, Şantaj ve Organize Suçlar
- Kültür ve Tabiat Varlıklarına Karşı İşlenen Suçlar
HTS kaydı ne kadar sürede çıkar?
HTS (Historical Traffic Search) kayıtlarının temin süresi, çeşitli faktörlere bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Genel olarak, 7 ila 30 günarasında bir süre öngörülmektedir. Bu süre, suçun niteliğine, soruşturmanın kapsamına ve ilgili kurumların iş yüküne göre uzayabilir veya kısalabilir.
HTS kayıtları kaç yıllık çıkar?
Türkiye’de HTS kayıtları, yasal düzenlemeler gereği 5 yıl süreyle saklanmaktadır. Bu sürenin sonunda, kayıtların silinmesi veya arşivlenmesi operatörlerin politikalarına ve ilgili mevzuata bağlıdır. Dolayısıyla, HTS kayıtları genellikle 5 yıla kadar geriye dönük olarak çıkarılabilmektedir.
HTS kayıtlarında ne çıkar?
HTS (Historical Traffic Search) kayıtları, bir kişinin telefonuyla gerçekleştirdiği iletişim faaliyetlerinin detaylı dökümünü sunar. Bu kayıtlarda yer alan başlıca bilgiler şunlardır:
- Arayan ve Aranan Numaralar: Kimin kimi aradığı veya mesaj gönderdiği bilgisi.
- Görüşme ve Mesajlaşma Tarih-Saat Bilgileri: Her bir iletişimin ne zaman gerçekleştiğine dair zaman damgaları.
- Görüşme Süresi: Telefon görüşmelerinin ne kadar sürdüğüne dair süre bilgileri.
- Baz İstasyonu Bilgileri: İletişim sırasında kullanılan baz istasyonlarının konum bilgileri, bu sayede kullanıcının yaklaşık konumu belirlenebilir.
Önemli bir nokta, HTS kayıtlarının iletişim içeriklerini (yani konuşmaların veya mesajların metinlerini) içermemesidir. Sadece iletişimin kimler arasında, ne zaman ve nerede gerçekleştiğine dair verileri sağlar.
HTS kayıtları nasıl alınır?
HTS (Historical Traffic Search) kayıtları, kişisel taleple doğrudan alınamaz. Bu kayıtlar sadece yetkili makamlar tarafından resmi bir soruşturma veya dava kapsamında talep edilebilir.
HTS kayıtlarını kimler talep edebilir?
- Savcılıklar ve Mahkemeler: Adli soruşturmalar ve davalar kapsamında.
- Emniyet ve Jandarma: Ceza soruşturmalarında, hâkim veya savcılık kararıyla.
- Avukatlar: Müvekkilleri adına mahkemeye başvurarak talepte bulunabilirler.
HTS Kayıtları Nasıl Talep Edilir?
- Savcılığa Başvuru:
Adli bir olay söz konusuysa, mağdur veya avukat, Cumhuriyet Savcılığı’na dilekçe vererek HTS kayıtlarının incelenmesini talep edebilir.
- Mahkeme Kararı ile Talep:
Hukuki bir dava sürecinde, mahkeme ilgili operatörden HTS kayıtlarını istemek için bir karar çıkartabilir.
- Emniyet ve Jandarma Soruşturması:
Şüpheli bir durum varsa, güvenlik güçleri savcılık izniyle operatörlerden HTS kayıtlarını temin edebilir.
HTS kayıtları nereden alınır?
- BTK (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu) üzerinden operatörler aracılığıyla.
- GSM Operatörleri (Türk Telekom, Turkcell, Vodafone) mahkeme veya savcılık talebine yanıt olarak kayıtları sunar.
Bireysel olarak HTS kaydı alınabilir mi?
Hayır, bireysel başvurularla HTS kayıtları operatörlerden doğrudan temin edilemez. Kişisel kullanım için talep edilmesi mümkün değildir; sadece hukuki süreçler kapsamında yetkili makamların talebiyle alınabilir.
➤ HTS kayıtları nereden istenir?
HTS kayıtları, savcılık, mahkemeler veya emniyet birimleri tarafından GSM operatörlerinden (Turkcell, Vodafone, Türk Telekom) veya BTK (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu) aracılığıyla talep edilir. Bireysel başvuruyla alınamaz.
Boşanma davasında HTS kayıtları istenebilir mi?
Evet, boşanma davalarında HTS (Historical Traffic Search) kayıtları talep edilebilir ve mahkemeler tarafından delil olarak değerlendirilebilir. Bu kayıtlar, tarafların telefon görüşmeleri ve mesajlaşmalarına dair tarih, saat ve süre bilgilerini içerir; ancak iletişim içeriklerini kapsamaz.
HTS kayıtlarının talep edilmesi:
Çekişmeli Boşanma Davaları: Taraflardan biri, diğer eşin sadakatsizlik gibi evlilik yükümlülüklerine aykırı davranışlarını ispatlamak amacıyla, mahkemeden HTS kayıtlarının celbini talep edebilir.
Anlaşmalı Boşanma Davaları: Taraflar tüm konularda uzlaşmış olduklarından, genellikle delil sunulmasına ihtiyaç duyulmaz ve HTS kayıtları talep edilmez.
Dikkat edilmesi gereken hususlar:
Hukuka Uygunluk: HTS kayıtlarının mahkemede delil olarak kullanılabilmesi için, yasal prosedürlere uygun şekilde, mahkeme kararıyla talep edilmesi gerekmektedir. Eşlerden birinin, diğerinin izni olmadan veya hukuka aykırı yollarla elde ettiği kayıtlar, mahkemede geçerli delil olarak kabul edilmez ve özel hayatın gizliliğini ihlal suçunu oluşturabilir.
Üçüncü Şahısların Kayıtları: Boşanma davalarında, davanın tarafı olmayan kişilerin HTS kayıtları genellikle istenemez ve mahkemeler tarafından dikkate alınmaz.
Sonuç:
Boşanma davalarında, HTS kayıtları, özellikle sadakatsizlik gibi durumların ispatında önemli bir delil olabilir. Ancak, bu kayıtların hukuka uygun yollarla ve mahkeme kararıyla elde edilmesi esastır. Aksi takdirde, hukuka aykırı elde edilen deliller mahkemede geçerli sayılmaz ve elde eden kişi için hukuki sorumluluk doğurabilir.
HTS kayıtları nasıl silinir?
HTS kayıtlarının silinmesi, operatörlerin saklama politikalarına ve yasal düzenlemelere bağlıdır. Bireysel olarak kayıtların silinmesini talep etmek isteyen kullanıcılar, GSM operatörlerinin müşteri hizmetleriyle iletişime geçerek bilgi alabilirler. Ancak, yasal saklama süreleri ve düzenlemeler nedeniyle bu taleplerin kabul edilmesi her zaman mümkün olmayabilir.
➤ HTS kayıtları ne kadar saklanır?
HTS (Historical Traffic Search) kayıtları, telekomünikasyon şirketleri tarafından belirli bir süre boyunca saklanır ve bu süre sonunda otomatik olarak silinir veya arşivlenir. Genellikle, bu saklama süresi 5 yıl olarak uygulanmaktadır.
HTS Kaydına İlişkin Yargıtay Kararları
HTS (Historical Traffic Search) kayıtlarıyla ilgili Yargıtay’ın çeşitli kararları bulunmaktadır. İşte bazı örnekler:
Yargıtay 10. Ceza Dairesi’nin 07.04.2022 Tarihli Kararı (2021/20045 E., 2022/4522 K.): Bu kararda, sanığın mahkûmiyetine yeterli, her türlü şüpheden uzak, kesin ve inandırıcı delil bulunmadığı, sadece içeriği belli olmayan HTS kayıtlarının mahkûmiyet için yeterli olmadığı belirtilmiştir.
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 2021/2985 E., 2021/3792 K. Sayılı Kararı: Boşanma davasında, HTS kayıtlarının dosyaya kazandırılmış olmasına rağmen, bu kayıtların incelenmemesi veya incelenmişse de bu delile itibar edilip edilmediğine dair gerekçeli kararda tartışma yapılmaması bozma sebebi sayılmıştır.
Yargıtay 20. Ceza Dairesi’nin 21.01.2016 Tarihli Kararı (2015/1663 E., 2016/271 K.): Bu kararda, suç tarihinden önce 28 adet içeriği tespit edilemeyen HTS kaydının mahkûmiyet için yeterli olmadığı, başka kesin ve inandırıcı deliller bulunmadığı durumlarda beraat kararı verilmesi gerektiği vurgulanmıştır.
Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 2013/406 E., 2015/185 K. Sayılı Kararı: HTS kayıtlarına göre, sanığın cep telefonunun olay gecesi farklı baz istasyonlarından sinyal almasının, sanığın suç mahallinde bulunduğunu kesin olarak göstermediği, bu nedenle mahkûmiyet için yeterli delil sayılamayacağı belirtilmiştir.
Anayasa Mahkemesi’nin 8 Mart 2023 Tarihli Kararı (2020/16168): Bu kararda, HTS kayıtlarının tek veya belirleyici delil olarak kullanılmasının, yargılamanın hakkaniyetini ihlal etmediği, bu tür kayıtların elde ediliş yönteminin hukuka uygun olduğu ve adil yargılanma hakkını ihlal etmediği belirtilmiştir.
HTS raporunun delil niteliği
HTS (Historical Traffic Search) raporları, bireylerin telefon görüşmeleri ve mesajlaşmalarına dair tarih, saat ve baz istasyonu bilgilerini içerir. Bu raporlar, ceza ve hukuk davalarında delil olarak kullanılabilmektedir. Ancak, HTS kayıtlarının delil niteliği, elde ediliş yöntemine ve içeriğine bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
Yargıtay kararları:
- Destekleyici Delil Niteliği: Yargıtay, HTS kayıtlarının tek başına mahkûmiyet için yeterli olmadığını, ancak diğer delillerle desteklendiğinde kullanılabileceğini belirtmektedir. Örneğin, Yargıtay 16. Ceza Dairesi’nin kararlarında, HTS kayıtlarının sadece kişiler arasında iletişim olduğunu gösterdiği, içeriği bilinmeyen bu görüşmelerin mahkûmiyet için yeterli sayılamayacağı vurgulanmıştır.
- Tek ve Belirleyici Delil Olarak Kullanımı: Anayasa Mahkemesi, 8 Mart 2023 tarihli kararında, HTS kayıtlarının tek veya belirleyici delil olarak kullanılmasının, yargılamanın hakkaniyetini ihlal etmediğine hükmetmiştir. Kararda, bu tür kayıtların elde ediliş yönteminin hukuka uygun olduğu ve adil yargılanma hakkını ihlal etmediği belirtilmiştir.
Teknik analiz ve uzman görüşü:
HTS kayıtlarının delil niteliğinin doğru değerlendirilmesi için teknik analiz ve uzman görüşü önemlidir. Baz istasyonu verileri, kişinin yaklaşık konumunu gösterse de, kesin bir yer tespiti sağlamaz. Bu nedenle, uzman bilirkişilerin yapacağı teknik analizler, HTS kayıtlarının delil değerini artırmaktadır.
Sonuç:
HTS raporları, hukuki süreçlerde önemli bir delil kaynağıdır. Ancak, tek başına mahkûmiyet için yeterli olmayıp, diğer delillerle desteklenmesi gerekmektedir. Ayrıca, bu kayıtların hukuka uygun yöntemlerle elde edilmesi ve teknik analizlerinin uzman kişilerce yapılması, delil niteliğini güçlendirmektedir.
➤ HTS kayıtları tek başına delil olabilir mi?
HTS (Historical Traffic Search) kayıtları, tek başına mahkûmiyet için yeterli ve kesin delil niteliğinde değildir. Yargıtay 20. Ceza Dairesi’nin 21.01.2016 tarihli kararında, içeriği tespit edilemeyen HTS kayıtlarının mahkûmiyet için yeterli olmadığı, başka kesin ve inandırıcı deliller bulunmadığı durumlarda beraat kararı verilmesi gerektiği belirtilmiştir.