İftira Suçu ve Cezası

İftira Suçu

İftira suçu, bir kişi hakkında gerçeğe aykırı şekilde suç isnadında bulunmak, kişinin suç işlemediğinin bilinmesine rağmen kişiye yönelik olarak soruşturma açılması için harekete geçmekle meydana gelir. İftira suçu yasal dayanağını ise 5237 sayılı yürürlükteki Türk Ceza Kanununun 267’inci maddesinden alır.

İftira suçu basit ve nitelikli olarak işlenebilir. Basit hali ile işlenen iftira suçunun cezası nitelikli hali ile işlenen suça oranla daha azdır. Suçun varlığının anlaşılması; sanığın ikrarı, olayın tanıkları, mağdurun beyanları, teşhis, mahkemenin vereceği kararlar, olaya ilişkin tutanaklar gibi çeşitli yollarla mümkün olur.

İftira suçu özel kast ile işlenebilir. Basit hali ile işlenen iftira suçunda görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesi olurken nitelikli olarak ilenen suçlarda görevli mahkeme Ağır Ceza Mahkemesi’dir.

İftira Suçunun Cezası Nedir?

İftira suçuna ilişkin verilecek ceza belirlenirken suçun basit hali ile ya da nitelikli olarak işlenip işlenmediğine bakılır. Suç basit hali ile işlendiğinde verilen hapis cezası 1-4 yıl aralığında olabilir. Nitelikli olarak işlenen iftira suçunda ceza oranları da artar.

Bu suçun takibi şikâyete tabi değildir. Suç, savcılığın suç işlendiği yönünde haber almasının ardından re ’sen (kendiliğinden) soruşturulur. Bu tür bir suçta dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Bu süre içinde soruşturulmaması davanın zamanaşımına uğramasına yol açar.

İftira Suçu TCK m.267 (Madde Metni)

İftira Suçunun hukuki dayanağının 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu olduğunu belirtmiştik. Suçun düzenlendiği ve hükme bağlandığı kanun maddesi ise 267 dir. Şimdi, iftira suçuna ilişkin merak edilen konuları incelemeden önce TCK m.267’yi paylaşacağız:

(1) Yetkili makamlara ihbar veya şikayette bulunarak ya da basın ve yayın yoluyla, işlemediğini bildiği halde, hakkında soruşturma ve kovuşturma başlatılmasını ya da idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak için bir kimseye hukuka aykırı bir fiil isnat eden kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) Fiilin maddî eser ve delillerini uydurarak iftirada bulunulması halinde, ceza yarı oranında artırılır.

(3) Yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş mağdurun aleyhine olarak bu fiil nedeniyle gözaltına alma ve tutuklama dışında başka bir koruma tedbiri uygulanmışsa, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarı oranında artırılır.

(4) Yüklenen fiili işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş olan mağdurun bu fiil nedeniyle gözaltına alınması veya tutuklanması halinde; iftira eden, ayrıca kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçuna ilişkin hükümlere göre dolaylı fail olarak sorumlu tutulur.

(5) Mağdurun ağırlaştırılmış müebbet hapis veya müebbet hapis cezasına mahkûmiyeti halinde, yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis cezasına; (…) hükmolunur.

(6) Mağdurun mahkûm olduğu hapis cezasının infazına başlanmış ise, beşinci fıkraya göre verilecek ceza yarısı kadar artırılır.

(7) (İptal: Anayasa Mahkemesi’nin 17/11/2011 tarihli ve E.: 2010/115, K.: 2011/154 sayılı Kararı ile.)

(8) İftira suçundan dolayı dava zamanaşımı, mağdurun fiili işlemediğinin sabit olduğu tarihten başlar.

(9) Basın ve yayın yoluyla işlenen iftira suçundan dolayı verilen mahkûmiyet kararı, aynı veya eşdeğerde basın ve yayın organıyla ilan olunur. İlan masrafı, hükümlüden tahsil edilir.

Namusa İftira Suçu ve Cezası

İftira suçu ceza davası niteliğine sahiptir. Ceza davalarının bir diğer özelliği de kamu davaları olmalarıdır. Namusa iftira suçu kanunda özel olarak belirtilmemekle birlikte iftira suçunun bir türüdür. Namusa iftira suçu suçun basit hali ile işlenmiş şeklini ifade eder. Bu sebeple de verilen ceza suçun kapsamı doğrultusunda 1 – 4 yıl aralığında hapis cezası olabilir.

İftira suçu işlendiğinde kendisine iftira atılan kişi ayrıca tazminat davası da açabilir. Tazminat davası mağdur tarafından ayrı bir dava şeklinde açılır.

DİKKAT
Namusa iftira suçu söz konusu olduğunda gerek ceza davasında gerekse tazminat talepli davada hak, menfaat, maddiyat ve/veya zaman kaybı yaşamamak adına yetkin, deneyimli, çözüm odaklı ve iletişimi güçlü bir avukattan yardım almak son derece sağlıklı olacaktır.

Cinsel İftira Atmanın Cezası Nedir?

İftira suçu takibi re ’sen yapılan bir suç türüdür. Cinsel iftira atmanın cezası kanunda özel bir başlık altında yer almaz. Bununla birlikte cinsel iftira suçu işlendiğinde suç basit hali ile işlenmiş gibi değerlendirilmektedir.

Suçun basit hali ile işlenmesi durumunda ise davanın şartlarına bağlı olarak 1-4 yıl aralığında değişen sürelerde hapis cezası verilebilir. Mağdur bu tür bir iftiraya maruz kaldığında daha sonra tazminat davası açabilir.

Suçsuz Yere İftiraya Uğrayan Ne Yapmalı?

Kişi suçsuz yere iftiraya uğradığında öncelikle şikâyet gerçekleştirmelidir. Bu durumda ise Cumhuriyet savcısı ya da kolluk kuvvetlerine başvurulabilir. Mağdur iftira atıldığı yönünde bir şikâyet talebi oluşturduğunda bunu ispatlaması gerekir. Bu durumda da delillere başvurulur.

Maddi delillerin yanı sıra tanıkların ifadeleri de bu tür davalar sırasında önemlidir. Kişi iftiraya uğradığını ispatladığında suçu işleyen kişi suçun kapsamı doğrultusunda ceza alır. Mağdur suçu işleyene karşı maddi ve manevi tazminat davası da açabilir.

İftira suçunun takibi re ‘sen yapıldığından Cumhuriyet savcısı olayı haber aldığında soruşturma başlatır. Bu tür davalar kamu davası olması nedeni ile savcılık makamının sonuna kadar takip edeceği dava türlerinden biridir.

İftira suçunda şikâyetin ortadan kakmış olması davanın düşmesine engel teşkil etmez. Kamu davalarında şikâyete tabi olmayan suçlarda şikâyet geri çekilmiş olsa dahi yargılamaya devam edilir.

Bu tür bir duruma maruz kalan kişinin ceza avukatından destek alması haklarının korunabilmesi açısından önemlidir. Hukuki temsilci kişinin haklarını koruma noktasında mahkemeye başvuru sürelerini ve koşullarını daha yakından bileceğinden hak kaybı yaşanmasını engeller.

Bunun yanı sıra hukukun bilimsel bir disiplin olması sebebi ile kendine özgü dilinin anlaşılması zaman zaman zor olabilir. Uzmanlık sahibi bir ceza avukatı tarafından temsil edilmek hak ve zaman kaybı yaşanması yönünde önemli bir engeldir.

İftira Suçu Şikâyet Dilekçesi (Örnek)

İftira suçu şikayet dilekçesi örneği aşağıda yer almaktadır. Dilekçe örneğinin hemen altında bulunan “indir” butonuna tıklayarak dilekçe örneğini WORD formatında indirebilirsiniz.

İftira Suçu Şikâyete Tabi mi? (Şikâyet Süresi ve Usulü)

İftira suçu işlendiğinde soruşturma ve kovuşturma yapılabilmesi için şikâyet koşulu aranmaz. Şikâyete tabi olmayan bu suç re ’sen soruşturulur. Müşteki kendisine tanınan şikâyet hakkını her zaman kullanabilmektedir.

Müştekinin şikâyet hakkını her zaman kullanabilmesi söz konusu olmakla birlikte bu suça yönelik dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. 8 yıl içinde yapılmayan soruşturma bu sürenin aşılması durumunda yapılamamaktadır.

İftira suçu, uzlaşma kapsamında olmayan bir suç türüdür. İftira suçu Asliye Ceza Mahkemelerinde görülür. İftira suçu, tehlike niteliğine sahip bir suçtur. Soruşturma başlatılacağı zaman şikâyet koşulu aranmadığından savcılığın kendiliğinden harekete geçmesi söz konusu olur. Bu durumda da Cumhuriyet savcısı olayı haber aldığında kendiliğinden delilleri toplar ve bir iddianame hazırlayarak kamu davası açar.

İftira Suçunda Zamanaşımı, Görevli Mahkeme

Bir kimse hakkında soruşturma ya da kovuşturma başlatılabilmesi için hukuka aykırı bir fiil isnad edilmesi iftira suçunun oluşması için yeterlidir. Bu suçu işleyen fail, mağdur hakkında masum olduğunu bildiği halde iftira atmak sureti ile suç isnadında bulunur.

Bu suç şikâyete bağlı olmadan savcılığın soruşturma başlatabileceği bir suç türüdür. Müştekinin şikâyet hakkı her zaman geçerli olurken dava zamanaşımı süresi 8 yıl olarak belirlenmiştir. Bu süre aşıldığında iftira suçu oluşmuş kabul edilmez.

İftira suçunda görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesi’dir. İftira suçu özel kast ile işlenen bir suçtur. İftira suçu çeşitli biçimlerde işlenebilir. Nitelikli ya da basit hali ile işlendiğinde suç için öngörülen cezalarda da değişiklik olur. Nitelikli iftira suçunda verilen cezalar daha ağırdır.

İftira Suçu Yargıtay Kararları

İftira suçu çeşitli yaptırımların uygulandığı bir suç türüdür. Bu suç basit hali ile ya da nitelikli hali ile işlendiğinde uygulanacak cezalar farklı olur. Bu suça ilişkin etkin pişmanlık hükümleri de ayrıntılıdır. Etkin pişmanlık hükümleri kapsamında ceza avukatından destek alınması her zaman için daha yararlı olur.

İftira suçunda etkin pişmanlık hükümleri uygulanabilmektedir. Bunun yanı sıra suçun kapsamına bağlı olarak ve şartların sağlanması durumunda hükmün açıklanmasının geri bırakılması ya da cezanın ertelenmesi gibi uygulamalar da mümkün olmaktadır.

İftira suçundan dolayı mağdur olan kişi faile yönelik olarak maddi ve manevi tazminat davası da açabilir. Bu durumda mağdur Asliye Hukuk Mahkemesi’ne başvurmalıdır.

1 Şubat 2024