Mahkeme kararı uyarınca belirlenebilen nafaka miktarı bir kimsenin geçindirmekle yükümlü olduğu kişiler için geçerlidir. Bir kimse yoksulluğa düşen eşe, çocuğa ya da yakın akrabasına nafaka ödemekle yükümlü tutulabilir. Ödemekle yükümlü olunan bu maddi ödenek özellikle boşanma davaları sonucunda tarafları ilgilendiren önemli bir konudur.
Boşanma davalarından ayrı olarak yoksulluğa düşen alt ve üst soya ya da kardeşe ödenen nafaka türü yardım nafakasıdır. Bu nafakanın evlilikle ya da boşanma davaları ile bir ilgisi bulunmaz. Nafaka kurumuna ilişkin merak konusu hususlara mercek tutulan içeriğimizin ziyaretçilerimizce dikkatle incelenmesini tavsiye etmekteyiz. Şimdi, öncelikle nafakanın Türk Dil Kurumu Sözlüklerinde nasıl tanımlandığına göz atalım:
Makale İçeriği
ToggleNafaka Nedir?
Nafaka, 4721 sayılı yürürlükteki Türk Medeni Kanunu’nda dört başlıkta düzenleme altına alınmıştır. Nafaka kişiye geçinmesi için bağlanan bir ödemedir. Çeşitli şekillerde bağlanabilen nafaka için mahkeme kararına ihtiyaç duyulur. Geçimlik ya da geçinmek için gerekli olan iaşe anlamlarını ihtiva eden nafaka; tedbir, iştirak, yoksulluk, yardım nafakası biçiminde düzenlenmektedir.
Kanunda yer alan düzenlemeler kapsamında nafaka alacak olan kişinin koşulları sağlaması gerekmektedir. Tedbir nafakası; boşanma davası sırasında ya da dava açılmadan önce hükmedilebilen bir nafaka türüdür. Bu nafaka kapsamında eşin ya da ergin olmayan çocukların geçinmesi için belli bir miktar belirlenir. Yoksulluk nafakası ile evliliğin sonlandığı durumlarda yoksulluğa düşen eşe nafaka bağlanabilir.
Yardım nafakası boşanma davası ile ilgili bir nafaka türü değildir. Bu nafaka türünde yardım edilmediği takdirde yoksulluğa düşme ihtimali olan altsoy ve üstsoyun yanı sıra kardeşlere ödeme yapılır. İştirak nafakası ile de boşanma davasına bağlı olarak çocuğun velayetini alan eşe velayete sahip olmayan eş tarafından ödenen ve çocuğun giderlerini karşılama amacı ile hükmedilen nafaka türünden söz edilebilir.
İştirak Nafakası
İştirak nafakası aracılığı ile velayet kendisinde olmayan eşe ödeme yapılır. Bu nafakaya ergin olmayan çocuklar için herhangi bir talebe gerek duyulmaksızın hâkim tarafından re ’sen karar verilir. Eşlerin kusur oranlarının önemsiz olduğu bu nafaka ergin olmayan çocukların ihtiyaçlarını karşılama amacı ile düzenlenir. Bahse konu düzenlemenin esas gayesi ise çocuğun hak ve menfaatinin korunmasıdır.
Ergin olmayan çocukların sağlık, eğitim, barınma ve diğer ihtiyaçları karşılanacağı zaman hükmedilen iştirak nafakası boşanma sebebi ile çocuğun ihtiyaçlarının aksatılmamasını amaç edinir. Çocuk 18 yaşını doldurduğunda, evlendiğinde ya da mahkeme kararı ile ergin kılındığında iştirak nafakası sonlanır. Eğitim hayatı devam eden çocuk için devam süresi boyunca iştirak nafakası ödenir.
İştirak Nafakası Nedir, Nasıl Hesaplanır?
İştirak nafakası boşanma sebebi ile ergin olmayan çocukların temel ihtiyaçlarında aksama olmaması için düzenlenir. Bu nafakaya dava sırasında hâkim kendiliğinden karar verir. Herhangi bir talep oluşmasına gerek yoktur. Velayet kendisinde olmayan eş velayeti alan eşe çocukların giderleri için bu nafakayı öder. İştirak nafakası hesaplanırken çocuğun yaşına, eğitim durumuna bakılır.
Ana babanın mali durumu da burada önemli bir kriterdir. Ayrıca paranın o günkü alım gücü, günün ekonomik koşulları da dikkate alınır. Çocuğun bir geliri varsa nafaka miktarı belirleneceği zaman bu husus da değerlendirilmektedir. Tarafların istemesi durumunda hâkim nafaka miktarının irat şeklinde ödenmesine hükmedebilir.
Öte yandan nafaka miktarında yıllık artış yapılacağı zaman neye göre bu artışın yapılacağı konusunda da karara ilave yapılabilir. İştirak nafakasına ilişkin merak edilen ve tarafımıza sıkça yöneltilen sorular için içeriğimizin devamında yer alan “Sıkça Sorulan Sorular” bölümünü incelemeyi unutmayınız. Şimdi, iştirak nafakasını miktar yönünden inceleyeceğiz.
İştirak Nafakası Ne Kadar?
İştirak nafakası ergin olmayan çocuklar için düzenlenen ve boşanma davaları ile ilgili olan bir nafaka türüdür. Bu nafaka hesaplanırken ana-babanın mali durumu, çocukların ihtiyaçları, günün ekonomik şartları, paranın alım gücü, çocuğun eğitim hayatı gibi çeşitli kriterler birlikte değerlendirilir. Bu sebeple hükmedilecek nafaka miktarında farklılıklar olabilir.
İştirak nafakası ödenmediğinde icra yoluna başvurulabilir. Ödenmeyen iştirak nafakası sebebiyle başvurulacak icra yolunun efektif bir çerçevede yürütülmesi için avukat yardımına başvurmanın önemli olduğunu belirtmek gerek. Anılan nafaka türü, belirli hallerin vuku bulması halinde sona erer. İştirak nafakasının kesilmesi için gerekli olan koşullar şunlardır:
- Nafaka borçlusunun vefatı,
- Çocuğun ergin olması ve tahsilinin sonlanması,
- Çocuğun evlenmesi.
Tedbir Nafakası
Tedbir nafakası iki şekilde talep edilebilen bir nafaka türüdür. Boşanma davası açıldıktan sonra ya da açılmadan önce bu nafaka talep edilebilir. Eşler arasında anlaşmazlık oluşması durumunda ve ayrı yaşama kararı alındığında bu durum ispatlanırsa tedbir nafakası talep edilebilir. Boşanma davası açıldıktan sonra da hâkimin ergin olmayan çocuklar ve eş için tedbir nafakasına hükmetmesi mümkündür.
Boşanma davası sürerken hâkim ergin olmayan çocukların ve eşin sıkıntıya düşmemesi için tedbir nafakasına re ’sen hükmedebilir. Bu nafaka türü geçici tedbir kapsamında uygulanır. Tedbir nafakasında eşlerin kusur oranları dikkate alınmamaktadır. Tedbir nafakasına dair ayrıntılı bilgi için aşağıda yer alan bağlantıya tıklamayı unutmayınız.
Tedbir Nafakası Nedir, Nasıl Hesaplanır?
Boşanma davası sürerken eşin ve ergin olmayan çocukların geçiminin devam edebilmesi için hâkimin takdir yetkisini kullanarak hükmettiği nafaka tedbir nafakasıdır. Bu nafaka geçici bir tedbir olarak uygulanır. Boşanma sonuçlanana kadar süren bu nafaka boşanmanın kesinleşmesinin ardından tamamen ortadan kalkabileceği gibi iştirak ya da yoksulluk nafakası olarak da sürebilir.
Eşlerin sosyal ve ekonomik koşulları dikkate alınarak hükmedilen bu nafaka ile eş ve ergin olmayan çocuklar düşünülür. Nafaka miktarı hâkimin takdir yetkisindedir. Bunun yanı sıra Medeni Kanun’da yer verilen kriterlerin dışında da bir nafaka miktarına hükmedilemez. Eşin barınma, geçim, çocukların da bakım ve korunması için gerekli olan miktar hâkim tarafından belirlenir.
Tedbir Nafakası Ne Kadar?
Tedbir nafakası hesaplanırken eşlerin sosyal ve ekonomik koşulları dikkate alınır. Bunun yanı sıra çocukların ihtiyaçları, okul durumları, yaşı dikkate alınarak hesaplama yapılır. Ortak konutun kullanım durumu, tarafların iş yaşamı, sahip oldukları malvarlığı değerleri de nafaka miktarı belirlenirken önemli olur. Tüm bu faktörler değerlendirildikten sonra nafaka miktarı belirlenir.
Nafaka alacaklısının ve çocukların en temel yaşam masrafları ve ihtiyaçları dikkate alınırken tarafların ekonomik ve sosyal koşulları göz ardı edilmeden hâkim tarafından tedbir nafakasının miktarına hükmedilmektedir. Hakim, tarafların sosyal ve ekonomik durumunu ve özellikçe çocukların üstün yararını gözetmek suretiyle nafaka miktarı tayin eder.
Yoksulluk Nafakası
Yoksulluk nafakası da boşanma davalarını ilgilendiren bir nafaka türüdür. Bu nafaka bağlandığında boşanma sebebi ile yoksulluğa düşen eş diğer eşten maddi yardım alır. Nafakanın bağlanabilmesi nafaka alacaklısı eşin kusur oranının nafaka borçlusu eşten az olmasına bağlıdır. Öte yandan, yoksulluk nafakasının bağlanabilmesi için karşılanması gereken koşullar vardır.
Boşanma sebebi ile yoksulluğa düşmek bu nafakanın bağlanabilmesinde ilk koşuldur. Yargıtay kararları uyarınca bir kimse en temel ihtiyaçlarını karşılamayacak durumda ise yoksul kabul edilir. Yeme, içme, barınma, eğitim, sağlık, ulaşım, kültür harcamaları en temel yaşam gereksinimleri arasında yer alır. Yoksulluk nafakasına dair ayrıntılı bilgi için aşağıda yer alan içeriğimizi incelemeyi unutmayınız.
Yoksulluk Nafakası Nedir, Nasıl Hesaplanır?
Yoksulluk nafakası boşanmaya bağlı olarak yoksulluğa düşen eşe bağlanır. Taraflarda kusur oranı eşitse ve eşlerden biri yoksulluğa düşerse bu nafaka bağlanabilir. Nafaka borçlusu eşin kusur oranının nafaka alacaklısı eşten fazla olduğu durumlarda hâkim yoksulluk nafakasına hükmeder. Yoksulluk nafakası süresiz bağlanan ve ancak belirli şartlar dahilinde sona eren nafaka türüdür.
Nafaka alacaklısı evlendiğinde, haysiyetsiz bir yaşam sürdüğünde, yoksulluğun ortadan kalkması durumunda ya da evlilik bağı olmadan biri ile yaşadığında bu nafaka sonlanır. Yoksulluk nafakasına re ’sen karar verilmez. Bu sebeple taraflardan yoksulluğa düşmüş olanın talep oluşturması gerekir. Tarafların sosyal ve mali durumlarına bakılarak yoksulluk nafakasının miktarına karar verilir.
Yoksulluk Nafakası Ne Kadar?
Yoksulluk nafakası talebi boşanma davası sürerken ya da dava sonuçlandıktan sonraki bir yıl içinde oluşturulabilir. Boşanma davası sebebi ile yoksulluğa düşecek olan eş diğer eşe karşı yoksulluk nafakası talebinde bulunabilir. Yoksulluk nafakasının miktarı değişkenlik gösterebilmektedir. Bu tür bir nafakaya hükmedilirken eşlerin mali koşulları dikkate alınarak hesaplama yapılır.
Nafaka alacaklısının dul, yetim ya da yaşlılık maaşı almasına bakılmaz. Asgari ücretle çalışma da yoksulluk nafakası almaya engel teşkil etmemektedir. Şimdi, uygulamada merak edilen ve tarafımıza yöneltilen başlıca sorulara ve yanıtlarına değineceğiz. Nafaka kurumuna dair sıkça sorulan sorulara göz atabilir, merak edilen hususlar hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz.
Nafaka Kurumu Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Nafaka Ne Demek?
Nafaka, yoksulluğa düşen, en temel ihtiyaçlarını karşılamakta zorlanan kişilere bağlanabilen bir yardım türüdür. Boşanma davasına bağlı olarak yoksulluğa düşen eşe, ergin olmayan çocuklara nafaka bağlanabilir. Boşanma davasından ayrı olarak yoksulluğa düşen bir kimsenin nafaka borçlusunun alt soyu-üst soyu ya da kardeşi olması durumunda nafaka bağlanabilmektedir.
Nafaka Nasıl Hesaplanır?
Nafaka hesaplaması yapılırken eşlerin sosyal ve ekonomik koşulları dikkate alınır. Günün ekonomik şartları, paranın alım gücü, çocukların eğitim, sağlık ve yaşam masrafları dikkate alınarak nafaka hesaplaması yapılır.
Nafaka Neye Göre Belirlenir?
Nafaka; eşlerin barınma ihtiyacı, en temel yaşam masrafları, eğitim, kültür ve sosyal yaşamın gereksinimleri, çocukların bakım ve korunmalarına yönelik masrafları dikkate alınarak hesaplanır. Tedbir nafakası boşanma davası sürerken ergin olmayan eş ve çocukların yaşamına devam edebilmesi için hükmedilen bir nafaka türüdür.
Boşanma sebebi ile ekonomik şartları bozulan eşe kusur oranı diğer eşten azsa yoksulluk nafakası bağlanabilir. Kamu düzeni ile ilgili olan ve boşanmanın ardından eşe ve çocuklara bağlanan nafaka ise iştirak nafakasıdır. Nafaka miktarının tespitinde gözetilen faktörler her bir nafaka türüne göre değişmekle birlikte, temelde tarafların sosyo – ekonomik durumu ve çocukların üstün yararı esas alınır.
1 Çocuğun Nafakası Ne Kadar?
Nafaka belirlenirken çocukların temel ihtiyaçları dikkate alınır. Bunun yanı sıra eğitim masrafları, sağlık ve barınma ihtiyaçları, sosyal ve kültürel yaşamları da önemsenir. Eşlerin mali koşulları dikkate alınarak hesaplanan nafaka miktarında bir çocuk için belirlenecek tutar ile birkaç çocuk için belirlenecek tutar arasında fark olması doğaldır. Tarafların sosyal yaşamı ve ekonomik koşulları da miktarın belirlenmesinde etkilidir.
Çekişmeli Boşanma Davasında Nafaka ve Tazminat Ne Kadar Olur?
Çekişmeli boşanma davaları eşlerin asgari müştereklerde buluşamadığı durumlarda tercih edilen bir yoldur. Bu dava türünde nafaka ve tazminata ilişkin talepler de eşler arasında hukuki açıdan sorunlara yol açabilmektedir. Maddi ve manevi tazminata hükmedilirken hukuken aranan koşulların sağlanıp sağlanmadığına bakılır.
Bunun yanı sıra nafaka miktarı için de somut olayın durumuna göre belirlenen kriterler çerçevesinde değerlendirme yapılmaktadır. Özellikle belirtmekte fayda var ki nafakaya ve tazminata ilişkin taleplerin etkili bir şekilde ileri sürülmesi, nafaka ve tazminat alacağının eksiksiz tahsiline yardımcı olur. Bunun içinse deneyimli bir aile hukuku avukatı yardımı son derece önemlidir.
Kadına Verilen Nafaka Ne Zaman Kesilir?
Kadına verilen nafakanın kesilmesi yeni bir evlilik yapıldığı takdirde söz konusu olur. Bunun yanı sıra kadının haysiyetsiz bir yaşam sürmesi, evlilik bağı olmadan başka biri ile yaşaması da nafaka yükümlülüğünün sonlanma sebebi olabilmektedir.
Nafaka Kaç Yıl Ödenir?
Tedbir nafakası hâkimin re ’sen karar verdiği ve boşanma davası sürerken yürürlükte olan bir nafaka türüdür. Boşanma davası sürecinde eş ve çocukların korunması bu nafaka aracılığı ile sağlanmak istenir. Tedbir nafakasının boşanma davası sonuçlandıktan sonra iştirak nafakasına dönüşebilmesi için eşlerden biri tarafından dava açılması gerekir.
Yoksulluk nafakası süresizdir. Yoksulluk nafakasını sonlandıran haller eşin evlenmesi, nafaka borçlusunun vefatı, eşin evlilik dışı birlikteliğidir. Süresiz bağlanması sebebiyle sık sık tartışmalara konu edilen yoksulluk nafakasında telafisi mümkün olmayan hak, menfaat, maddiyat ve zaman kaybı yaşanmaması adına uzman bir hukukçu desteğine başvurmak faydalı olacaktır.
Erkek Evlenirse Nafaka Düşer mi?
Nafaka, boşanma nedeni ile eş ve ergin olmayan çocukların zorluk yaşamaması için düzenlenir. Bu yardım ile boşanmaya bağlı yoksulluğa düşen eşe ve ergin olmayan çocuklara maddi destek sağlanır. Erkeğin evlenmesi nafakanın sonlanmasına yol açmaz. Evlenmiş olan erkeğin eski eşine ve ergin olmayan çocuklarına nafaka aracılığı ile bakma yükümlülüğü sürer. Erkeğin vefatı durumunda ise nafaka borcu sonlanır.
Nafaka Kıza Kaç Yaşına Kadar Verilir?
Kız çocuğu için bağlanan nafaka çocuk 18 yaşına gelene kadar devam eder. Çocuğun eğitim yaşamının sürmesi durumunda da bu süre eğitim yaşamı tamamlanana kadar devam eder. Nafakanın sonlanması çocuğun evlenmesi ile de mümkün olur. Çocuk 18 yaşından sonra nafaka almaya devam etmek isterse bu durumda nafaka borçlusuna dava açmalıdır.
Açılacak dava yardım nafakası kapsamında olur ve bu nafaka türünün boşanma davasında bağlanan nafaka ile bir ilgisi mevcut değildir. Özetle, hakkında nafaka ödenmesine karar verilen kız çocuğu 18 yaşına gelinceye değin nafaka hakkını haizdir. Nafaka ödemekle yükümlü kişinin, kız çocuğunun evlenmesiyle birlikte bahse konu yükümlülüğü son bulur.