En kısa ve basit tanımı ile tekerrür; Daha önce herhangi bir suçtan mahkumiyet kararı almış bir kişinin tekrar suç işlemesidir. Günümüzde daha çok hukuki bir terim olarak kullanılması nedeniyle tekerrür ne demek? Tekerrür nedir? Soruları ile sıklıkla karşılaşmaktayız. 5237 sayılı TCK’da suçta tekerrür, tekerrür şartları ve tekerrür hükümleri düzenlenmiştir.
Ancak öncelikle hatırlatmak fayda vardır ki suçta tekerrür şartları oluşması halinde fail mükerrerlere özgü infaz rejimine tabi olmaktadır. Bu da daha geç denetimli serbestlik uygulamalarından faydalanacağı dolayısıyla ceza infaz kurumlarında daha fazla kalabileceği sonuçlarını doğurmaktadır.
Tekerrür Nedir?
Kelime itibariyle “yenileme” anlamını taşımaktadır. Ancak genellikle suçta tekerrür olarak bilinmektedir ve suç işlemenin yenilenmesi durumudur. Bu nedenle tekerrür nedir? Veya Tekerrür ne demek? Sorularına TCK 58 maddesi göz önüne alınarak bir tanım yapılması gerekmektedir. Buna göre suçta tekerrür;
Daha önce işlemiş olduğu bir suçtan ötürü hakkında verilmiş olan hükmün kesinleşmesinden sonra failin yeni bir suç işlemesidir.
Genel olarak fail hakkında TCK 58 maddesi uyarınca suçta tekerrür hükümlerinin uygulanabilmesi için failin daha önce de suç işlemiş olması gerekmektedir. Ayrıca fail hakkında daha önce işlemiş olduğu suçun infaz edilip edilmediğinin bir önemi bulunmamaktadır.
İkinci veya daha fazla işlemiş olduğu suçlar için tekerrür hükümlerinin uygulanabilmesi için daha önce işlemiş olduğu suçun kesinleşmiş olması yeterlidir. Bunun haricinde yine suçta tekerrür hükümlerinin uygulanabilmesi fail açısından birtakım şartların gerçekleşmesine bağlıdır. Bunlar uygulamada genellikle suçta tekerrür şartları olarak anılmaktadır.
Suçta Tekerrür Şartları
Yargılama sonunda tekerrür uygulanabilmesinin temel şartı sanık hakkında daha önce verilmiş ve kesinleşmiş bir mahkumiyet kararının bulunmasıdır. Elbette ki tek şart bu olmayıp TCK 58 maddesinde düzenlenmiş başkaca suçta tekerrür şartları da bulunmaktadır. Buna göre TCK’da belirlenmiş diğer suçta tekerrür şartları özetle aşağıdaki gibidir:
- Failin daha önce işlemiş olduğu ve 5 yıldan fazla süreli hapis cezasının infaz edilmiş olduğu tarihten yine 5 yıl ve daha fazla sürenin geçmiş olması,
- Failin işlediği suçun 5 yıl ya da daha az veya adli para cezası olması halinde ise bu cezanın infazından 3 yıl geçmesi ile suçta tekerrür hükümleri uygulanabilmektedir.
- Sanığın suçu işlediği sırada 18 (on sekiz) yaşından küçük olması halinde de tekerrür hükümleri uygulanamamaktadır.
Tekerrür Ceza Hesaplama
Suçta tekerrür ne demek? Tekerrür nedir? Ve suçta tekerrür şartları hakkında bilgi verdikten sonra tekerrür ceza hesaplama hakkında da bilgi vermek yerinde olacaktır. Daha önce de belirtildiği gibi suçta tekerrür hükümlerinin uygulanması halinde filin infazı mükerrerlere özgü infaz rejimine göre yapılmaktadır.
Mevcut infaz sistemimizde birçok suç için 1/2 oranında cezaevinde kalınması ile denetimli serbestlik ve koşullu salıverilmeden yararlanılmaktadır. Ancak tekerrür halinde bu oran 2/3 tür. Bu da failin daha fazla süreli ile cezaevinde kalacağı anlamına gelmektedir.
En basit yöntemi ile tekerrür ceza hesaplama bu şekilde yapılmaktadır. Ancak özellikle ikinci kez tekerrür halinde hükümlü daha da ağır bir infaz rejimi ile karşılaşacağını hatırlatma fayda vardır.
İkinci Kez Tekerrür Şartlı Salıverme
Sanığın ilk işlemiş ve kesinleşmiş olan suçtan dolayı bir kez daha suç işlemesi suçta tekerrür olarak bilinmektedir. Ancak suçta tekerrür şartlarının belirtilen şekilde sanığın ilk suç haricinde başkaca 2 suç daha işlemesi durumunda ikinci kez tekerrür hükümleri uygulanmaktadır.
Bu kez 1. Kez tekerrürden farklı olarak ikinci kez tekerrür şartlı salıvermeden yararlanamamaktadır. Bu nedenle ikinci kez tekerrür genellikle 4’te 4 ceza veya 4/4 ceza olarak da bilinmektedir.
Tekerrür Hükümleri
TCK 58 maddesinde suçta tekerrür nedir ve tekerrür şartları ile birlikte diğer tekerrür hükümleri de düzenlenmiştir. Yargılama sonrasında sanık hakkında suçta tekerrür uygulanabilmesi için zorunlu olan diğer tekerrür hükümleri genel olarak aşağıda özetlenmiştir.
- Failin tekerrüre konu olan işlemiş olduğu 2. Suç hakkında yasada adli para cezası ile hapis cezası gibi seçimlik cezalar düzenlenmesi halinde fail hapis cezası ile cezalandırılır.
- Taksirli suçlar ile kasıtlı suçlar arasında tekerrür hükümleri uygulanması mümkündür. Örneğin failin ilk işlemiş olduğu suçun taksirli bir suç olması halinde tekerrür uygulanması için ikinci işlediği suçun da taksirli bir suç olması gerekmektedir.
- Tekerrür halinde cezanın infazı mükerrerlere özgü infaz rejimine göre yapılmaktadır. Tekerrürün sayısına göre 2. Kez mükerrerlere özgü infaz rejimine göre infaz rejimi uygulanmaktadır. Ancak bu durumun gerekçeli kararda açık bir şekilde belirtilmesi gerekmektedir.
Tekerrür Süresi
Her ne kadar tekerrür hükümlerinin uygulanması için cezanın infazı şartı bulunmasa da tekerrür süresi hesaplamasında daha önceki suçun infaz edilme tarihi dikkate alınmaktadır. Suçta tekerrür şartları başlığında da belirttiğimiz gibi failin ilk işlemiş olduğu suçun cezasının miktarına göre tekerrür süresi belirlenmektedir. Bu süreler genel olarak 3 yıl ve 5 yıl olarak değişmektedir.
Tekerrüre Esas Sabıka Kaydı Ne Demek?
Adli sicil kayıtlarında (Sabıka Kaydı) hükümlünün işlemiş olduğu suç ve suçlara ilişkin bilgiler yer almaktadır. Ancak özellikle suçta tekerrür şartları arasında yer olan infaz tarihinden sonraki geçen sürelerin tespiti açısından tekerrüre esas sabıka kaydına gereksinim duyulmaktadır.
Bu nedenle tekerrüre esas sabıka kaydı ne demek sorunun infaz sürelerinin de gösterildiği adli sicil kaydı olarak cevap vermek mümkündür. Bu tür sabıka kayıtları genellikle Adli Sicil Müdürlüklerinden temin edilebilmektedir.
Tekerrürün Yatarı Ne Kadar?
İnfaz kanunu gereği failin hakkında tekerrür uygulanması halinde 1. Kez tekerrür durumunda 2/3 oranında ceza yatmaktadır. İkinci kez tekerrür halinde ise sanık 2. Kez mükerrerlerine özgü infaz rejimine tabi olmaktadır. Bu da cezanın tamamının kapalı ceza infaz kurulunda çektirilmesi anlamına gelmektedir. Genellikle 4’te 4 ceza (4/4 ceza) olarak da tabir edilmektedir.
Tekerrürde Ceza Ne Kadar Artar?
Suçta tekerrür ne demek, tekerrür nedir ve tekerrürde ceza ne kadar artar soruları en fazla araştırma konusu olun durumlardandır. Ancak özellikle tekerrür ceza hesaplama başlığında da belirttiğimiz gibi suçta tekerrür büyük ölçüde denetimli serbestlik ve infaz hukukunu ilgilendiren konulardır.
Sonuç olarak tekerrürde cezanın artması gibi bir durum söz konusu değildir. İnfaz kanununa göre fail 1/2 ceza yatması gerekirken suçta tekerrür halinde 2/3 oranında ceza yatmaktadır.
