Vergi mahkemesi, vergi yargısında ilk derece mahkemesi sıfatıyla görev alan; hukuk sistemimizin idari yargı kolu içerisinde yer alan mahkemelerden biridir. Vergi mahkemesi tarafından incelenen ve çözüme bağlanan uyuşmazlıkların tabi olduğu kurallarsa İdari Yargılama Usulü Kanununda düzenlenmiştir.
Vergi mahkemeleri, bulundukları ile göre isimlendirilir ve bölgedeki ihtiyaca göre birden fazla kurularak numaralandırılabilir. Örnek vermek gerekirse “Antalya 2. Vergi Mahkemesi” şeklinde adlandırılır. Vergi mahkemesi dava açma süresi ise otuz (30) gün olarak belirlenmiştir.
Ülkemizde her ilde vergi mahkemesi bulunmamaktadır. Vergi mahkemesinin bulunmadığı illerde yaşayan vatandaşlar asliye hukuk mahkemelerine vereceği dilekçenin tevdii ile vergi davası açabilirler.
ANTALYA VERGİ MAHKEMELERİ |
||
Santral: +90 (242) 245 7200 |
||
Mahkeme | Dahili | Kat |
1. Vergi Mahkemesi | – | 2. Kat |
2. Vergi Mahkemesi | – | 2. Kat |
Vergi Mahkemesi
Vergi mahkemesi vergi, resim ve harçlara ilişkin ortaya çıkan uyuşmazlıkları gidermekle görevli mahkemedir. İş yükünün büyük bir kısmını vergi davaları oluşturur. Verginin yanı sıra resim ve harçlara ilişkin ceza, zam ve tarifelere de bakma vergi mahkemesinin görevleri arasındadır.
Bu mahkemeler idari yargı kolunda kurulmuş olup özel görevli mahkemeler olarak nitelendirilir. Özel görevli olarak nitelendirilmelerinin sebebi idare ile uyuşmazlığın bir türü olan vergi uyuşmazlığına yönelik kanunla kurulmuş olmalarıdır.
Vergilendirme süreci vergiyi doğuran olay, tarh, tahakkuk, tebliğ ve tahsilden oluşmaktadır. Tüm bu aşamalar sıkı sıkıya kurallara bağlıdır. Dolayısıyla burada yapılan hatalardan her biri vatandaşın hayatını direkt etkilemektedir. Sonuç olarak, idarenin vergiye ilişkin tesis ettiği işlemlere karşı vergi mahkemesine dava açma süresi içinde başvuruda bulunmak mümkündür.
Vergi Mahkemesi Dava Açma Süresi
Vergi mahkemesi dava açma süresi otuz (30) gündür. Söz konusu süre 2577 sayılı İdari Yargılama Usul Kanununun 7 inci maddesinde düzenlenmiştir. Süreler vergiye yönelik uyuşmazlığın ortaya çıkışını takip eden günden itibaren başlar.
Örneğin, kişi hakkında vergi cezası işlemi yapılmış olsun. Bu işlemin kişiye bildirildiği tarihi izleyen gün dava açma süresinin ilk günü kabul edilir. Dava açılabilecek sürecin son günü eğer hafta sonuna, milli veya dini bayrama denk gelirse dava açma süresi, tatilin bitişinden sonraki ilk iş gününe uzamaktadır.
Vergi mahkemesi dava açma süresi ilan yoluyla bildirim yapılan hallerde de 30 gündür; ancak dava açma süresinin başlangıç tarihi değişiklik gösterir. Özel kanunlar aracılığıyla adresi belirsiz kişilere ilan ile bildirim yapılması öngörülüyorsa ilan askıya çıkar ve bir süre orada tutulur.
İlanda tutulduğu sürenin son gününden itibaren 15 gün sonra dava açma süresi işlemeye başlamaktadır. Vergi mahkemesi dava açma süresi olan 30 günlük süreye dikkat edilmelidir çünkü bu süre, hak düşürücü özelliğe sahiptir. Hak düşürücü özellik, 30 gün içinde dava açılmadığı takdirde aynı konu ve nedenle bir daha dava açamamayı ifade eder.
Vergi Mahkemesi Nedir, Görevleri Nelerdir?
Vergi mahkemesi idari yargı alanındaki mahkemelerin kuruluşu ve görevini düzenleyen 2576 sayılı kanunla kurulmuş özel görevli mahkemedir. Bu kanunda vergi mahkemelerinin görevleri sayılı ve sınırlı olarak gösterilmiştir. Bu nedenle özel görevli olarak nitelendirilmiştir.
Vergi mahkemesi yalnızca vergiye ilişkin uyuşmazlıklarda görevli değildir; resim ve harç hususunda da kullanıcılarının direkt fayda sağladığı işlemlere ilişkin zam, ceza ve tarifeden kaynaklanan uyuşmazlıklara da bakmakla görevlidir.
Vergilendirme süreci vergiyi doğuran olayla başlar ve verginin tarhı, tebliği ve tahakkukunun ardından verginin tahsili ile sona erer. Bu süreçlerin hiçbiri atlanamadığı gibi her birinde idare tarafından yapılan hukuka aykırı işlemler dava konusu olur. Bu davalara vergi davası denir ve vergi mahkemelerinde görülür.
Örneğin tebliğ sıkı sıkıya kurallara bağlı bir prosedürdür. İdare iadeli taahhütlü posta yoluyla tebliğ yapmak durumundadır. Bu usullere aykırı davranıldığı takdirde kişi idareye karşı dava açma hakkına sahip olur. Uygulamada vergi mahkemesinin görevli olduğu başlıca uyuşmazlıklar şunlardır:
- Kurumlar vergisine yönelik uyuşmazlıklar,
- Vergi zıyaı cezaları,
- Genel usulsüzlük cezaları,
- Özel usulsüzlük cezaları,
- Gelir vergisine yönelik uyuşmazlıklar,
- Matrah artırımına yönelik uyuşmazlıklar,
- KDV – ÖTV ile ilgili uyuşmazlıklar,
- Konusunu vergiye ilişkin uyuşmazlığın oluşturduğu idari para cezaları.
Vergi Mahkemeleri Hangi Davalara Bakar?
Vergi mahkemesi vergi, resim ve harçlara ilişkin ceza, zam ve tarifelerle ilgili uyuşmazlıklardan doğan davalara bakmaktadır. Vergi sürecindeki herhangi bir hukuka aykırılık dava konusu olabileceği gibi kesilen vergi cezaları da dava konusu olabilmektedir.
Vergi zıyaı cezası, usulsüzlük cezaları ya da idarenin görevini yerine gereğince getirmemesi (yanlış tebliğ, işlemin yetkisiz bir organ tarafından tesis edilmesi) örneklerindeki gibi hususlara karşı vergi mahkemesinde dava açılabilmektedir.
Vergi Mahkemesinde Cevaba Cevap Süresi Nedir?
Vergi mahkemesi cevaba cevap süresi 30 gündür. İdareye karşı dava açıldığında hakim, uyuşmazlık ve suçlamaya ilişkin idareye 30 gün boyunca cevap vermesi için hak tanır ve idare bu süre içinde savunma yapar. İdarenin yaptığı savunmaya karşı davacının cevabına replik denir. Repliğe verilen cevap ise duplik olarak adlandırılır.
Bahse konu karşılıklı cevaplarda süreler hem davalı hem de davacı için eşittir. Hâkim gerekli gördüğü hallerde ek süre verebilir. Görüldüğü üzere vergi mahkemesi dava açma süresi 30 gün olduğu gibi cevaba cevap süresi de 30 gündür.
2024 Yılında Vergi Mahkemesi Vekalet Ücreti Ne Kadar?
Vekalet ücretinin tabanı, Türkiye Barolar Birliği tarafından düzenlenen Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi (AAÜT) ile belirlenir. Buna göre, 2023-2024 yılı için vergi mahkemelerinde AAÜT ile belirlenmiş ücretin altında bir vekalet ücreti kararlaştırılamaz. Bu tarifenin yanı sıra bir de il baroları tarafından yayımlanan bir ikinci -tavsiye nitelikli- tarife vardır. Bu tarifeye göre;
- İptal davalarında 43.750,00 TL,
- Tam yargı davalarında 43.750,00 TL + Dava Değerinin %10’u,
- Vergi uyuşmazlığından doğan davalar 43.750,00 TL + Dava Değerinin %10’u,
- Bölge idare mahkemesi (istinaf merci olarak) 47.500,00 TL,
- Danıştay (ilk derece mahkemesi olarak) 47.500,00 TL,
- Danıştay (yüksek mahkemesi olarak) 47.500,00 TL.
Önemli! Özellikle altını çizmek gerekir ki vekalet ücreti, somut dosyanın özellikleri, koşulları, iş yükü, zorluğu ve karmaşıklığı gibi bir dizi faktör dikkate alınarak avukat tarafından belirlenir. Bu bakımdan, yukarıda paylaşılan tarifenin yalnızca tavsiye niteliği taşıdığını belirtmek gerekir.
Vergi Mahkemesi Harç Hesaplama Nasıl Yapılır?
İdari yargı kolunda görev alan vergi mahkemelerinde dava açmak için ödenmesi gereken bir dizi masraf bulunur. 2024 yılı idari yargı posta masraf ve harçları aşağıda yer alan tabloda mevcuttur.
İDARE VE VERGİ MAHKEMELERİNDE DAVA AÇILIRKEN PEŞİN ALINAN POSTA GİDERLERİ |
|
Yeni Dava Açılış Posta Masrafı |
420,00 TL |
Yeni Dava (Duruşma İstemli) |
504,00 TL |
Yeni Dava (Yürütmeyi Durdurma İstemli) |
588,00 TL |
Yeni Dava (Duruşma ve Yürütmeyi Durdurma İstemli) |
672,00 TL |
Temyiz (Duruşma ve Yürütme Durdurma İstemli) |
250 – 300 TL |
VERGİ MAHKEMESİ HARÇLARI |
|
Başvuru Harcı |
179,90 TL |
Suret Harcı |
6,20 TL |
Vekalet Harcı |
25,60 TL |
VERGİ MAHKEMESİ KARARININ TEMYİZ VE İTİRAZLARINDA |
|
Temyiz Başvuru Harcı |
783,80 TL |
Temyiz Yürütmeyi Durdurma Harcı |
375,10 TL |
İstinaf Harcı |
521,40 TL |
Danıştay Başvuru Harcı (Vergi) |
375,10 TL |
Danıştay Yürütmeyi Durdurma Harcı (Vergi) |
375,10 TL |
Vergi Davaları Ne Kadar Sürer?
Vergi mahkemelerinde görülen davalar dilekçeler aşaması bittikten sonra 6 ay içinde karara bağlanmaktadır. Bu durum kanuni bir zorunluluktur. İYUK dosyaların incelenmesi başlığı altında düzenlenen bu husus dosyanın tekemmülünden itibaren davanın en fazla 6 ay süreceği hüküm altına alınmıştır.
Vergi davaları hukuk ve ceza davalarına göre daha kısa sürmektedir. Davaların olabildiğince kısa sürede karara bağlanması idare hukukunda temel prensiptir. Bu durumun nedeni kamu gücünü haiz ve yetkililerle donatılmış idare karşısında yurttaşları korumak ve haklarını en kısa sürede mahkeme yoluyla iade etme amacıdır.
Sonuç olarak, kanuni zorunluluk ve diğer nedenler dikkate alındığında vergi mahkemelerinde dava dilekçeler aşaması bittikten sonra 6 ay içinde karara çıkarılmak zorundadır.
Vergi Mahkemesi Dava Dilekçesi Örneği
İSTANBUL ( ) VERGİ MAHKEMESİ BAŞKANLIĞINA
DAVACI : Davayı açan kişinin adı soyadı veya unvanı kimlik veya vergi numarası
ADRES :
DAVALI : Dava açılan kurum
DAVANIN KONUSU : Dava konusu edilen verginin dönemi, türü ve miktarı belirtilerek, ihbarnamelerin tarih ve sayılarının yazılması, vergiye dair işlemlerde iptali talep edilen işlemin tarih ve sayının yazılması gerekmektedir.
DAVA KONUSU
İŞLEMİN
TEBLİĞ TARİHİ :
AÇIKLAMA ve
YASAL MEVZUAT :
SONUÇ : ….. dönemi …… miktarlı …… vergi/cezalarının …… iptaline, yargılama giderlerinin davalı idareye yükletilmesine karar verilmesini arz ederim. …/ …/20..
İsim, Soy İsim, İmza
Kaynak:
2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu